(15 Ekim 1894-25 Nisan 1938) Kazak şair ve yazar.
Saken (Saduakas) Seyfullin, 15 Ekim 1894’te Cezkazgan bölgesi, Akadır ilçesinin Karaşilik köyünde doğdu. Kazak Edebiyatının kurucularından olan Seyfullin, Kazak edebiyatının klasik yazarlarından biri ve büyük devlet adamıdır.
İlköğretimi Akmola’daki Prihod Okulunda tamamlayan Saken Seyfullin, 1913 yılında (o dönem Mağcan Cumabay’ın da okuduğu) Omsk’taki Öğretmenler Seminerinde eğitim aldı.
Yazarın ilk şiir kitabı “Ötken Künder” (Geçmiş Günler) Ekim 1914’te Kazan şehrinde yayınlandı. Saken Seyfullin, Kazak halkının ulusal bağımsızlığını destekleyen şiirler yazdı ve Kazak gençlerinin Omsk şehrinde kurduğu “Birlik” topluluğunun liderlerinden biri oldu. 1917 yılında Buğılı’da bir okul açtı ve orada öğretmen olarak çalıştı. Daha sonra Akmola’ya taşındı ve “Genç Kazak” devrimci örgütünü kurdu. Aynı zamanda “Hayat” gazetesinin yayınlanmasında önemli rol üstlendi.
1922 yılında halk eğitimi komiseri yardımcısı olarak çalıştı ve “Enbekşi Kazak” gazetesinin editörlüğünü yaptı. Kızılorda’daki Halk Eğitim Enstitüsünde ve Taşkent’teki Kazak Pedagoji Enstitüsünde müdürlük yaptı. Ayrıca, “Yılın Kuşu” dergisine başkanlık etti ve “Yeni Edebiyat” dergisini çıkardı.
1927’de “Tar Jol Tayğak Keşüv” (Dar yol, kaygan geçit) adlı romanı yayınladı. Kazak Devlet Pedagoji Enstitüsü’nde doçentlik, Kazak Komünist Gazetecilik Enstitüsünde Profesör unvanını aldı. 1932’de “Edebiyat Cephesi” dergisinin editörlüğünü yaptı. Moskova’da ilk defa düzenlenen Kazak edebiyatı ve sanatının on günlüğüne katıldı. Saken Seyfullin, Kazak folkloru tarihine adanmış “Kazak Edebiyatı” kitabını yazdı. Ayrıca, Kazak edebiyatı ders kitaplarının yazılımında katkıda bulundu.
24 Eylül 1937 tarihinde “Vatan haini” suçlamasıyla gözaltına alınan Saken Seyfullin, hapiste geçirdiği sürede çeşitili işkence gördü. 25 Nisan 1938’de Kazak edebiyatının kartalı Saken, Almatı’daki hapishanelerin birinde kurşuna dizilerek öldürüldü. Yazarın ağabeyi ve babası 1937 yılında ölüm cezasına çarptırıldı. Eşi Gulbaram Batırbekkızı ALJİR kadınlar kampına sürgün edilmiş ve sürgün yolunda biricik oğlu Ayan’ı kaybetmiştir.
Saken Seyfullin, ölümünden 20 yıl sonra SSCB Askeri Yüksek Mahkemesi’nin 1957’de aldığı bir kararla suçsuz bulunmuş ve aklanmıştır. Şu anda Kazakistan’ın büyük şehirlerinde ve kasabalarında tiyatro, okul, kütüphane ve caddelere Saken Seyfullin adı verilmiştir.
*
*
KÖKŞETAV
Arka’nın nazlı güzeli Kökşetav’ın
Devamlı güzel yüzünü yıkayan yağmur
Etraftan sabah akşam bulutlar gelip
Yürüyor öğrenip bilip hal hatırını.
Seksen göl Kökşetav’ın gölgesinde
Her birisi altın kâse değerinde
Havası derde deva, güzel kokusunu
Göğüs ne kadar yutarsa da doyum olmaz.
Göğe doğru sallanan çam ağacı
Yanında mavi yapraklı beyaz kayın
İpek gibi rüzgârla dalgalanıyor her yanı
Eritip sarhoş eden kokuları.
Yüksek tepeye uzanan çam ağacı
Hiçbir adam onu gidip kesememiş
Çığlık atıp dağ yankılandırıp tepeye konup
Yalnız mavi ala doğan yuva yapmış.
Masmavi zirvesinden sis arınmaz
Tepesine atsan dahi mermer ulaşmaz
Bir yutsan Kökşetav’ın havasından
Ölünceye dek göğsünden heves gitmez.
Sarı altın Kökşetav’ın sabahı akşamı
Dağ ile gün şımarıp öpüşmüş gibi
Resimli şeceresi geçmiş günün
Masalı akıtır salyanızı.
Pek çok sırlı masalı halk söyler
Vızıldayıp dağdan çıkan yel söyler
Sırlaşıp, fısıldayan yapraklar
Gece gündüz sızlanan göl söyler
Duygulanıp aşağı bakıp ihtiyar söyler
İmrenip, gururlanıp çocuk söyler,
Dağ taşı efkârla tanık olup
Ev halkı, kadın gelin hepsi söyler
Saken Seyfulin
Çeviri : Gülnar Kokubasova
*
*
DALGALAR
Dalgalar kabarıp yükseliyor
Geniş ufkunda okyanusların
Fakat eninde sonunda
Dinecektir çalkantısı suların
İnsan denizi dalgalanıyor
Mutsuzlukla, savaşla, kıtlık-kıranla
Fakat dinecektir er geç
Bu çalkantı da
Kabarıyor yüreği sürgünün
Memleket özlemiyle
Fakat o da yatışacaktır
Sılaya dönünce
Yatışır dağ nehirleri de
Sadece aşkın çalkantısıdır
Yürekte sonsuzca kıpırdayan
Taşırsın onu ömrünce
Saken Seyfulin
Çeviri : Ataol Behramoğlu